Vier aanhoudingen met 'oprotcertificaat'
Denen weren Nederlandse zeilschepen toch
De Deense autoriteiten hebben de Nederlandse zeilschoener Catherina van Europe Sailing uit Rotterdam 15 augustus aan de ketting gelegd in Sønderborg. Zij weigerden het internationale SPS-veiligheidscertificaat van het 39,50 meter lange schip te accepteren.
'Huizinga moet snel oplossing zoeken'
De Catherina is diezelfde avond weggestuurd met een - gratis - 'oprotcertificaat'. Het was de vierde keer in twee weken tijd dat dit een Nederlands schip in Denemarken overkwam. Andere gedupeerden waren onder meer de Antigua en de Jan Huygen. Brancheorganisatie BBZ wil dat een einde komt aan de onzekerheid voor de schepen in de Oostzee en dat staatssecretaris Huizinga van Verkeer en Waterstaat de vloot te hulp komt. Eind vorige week hebben de CDA-kamerleden Van Hijum en Koppejan haar bevraagd over de kwestie. Zij wilden van haar weten wat zij gaat doen 'om te bevorderen dat de Nederlandse zeezeilvaart weer toegang krijgt tot de Deense en Duitse havens'. Verder vragen zij haar te blijven streven naar een speciaal internationaal certificaat voor de veiligheid van zeezeilschepen, dat recht doet aan het historische karakter van deze schepen en voorkomt 'dat de sector met buitenproportionele investeringen te maken krijgt'.
Buiten kantooruren
De Catherina (1920) werd aangehouden door de Deense Maritieme Autoriteit (DMA). Het schip is sinds 1985 als charterschip in de vaart en is door de Nederlandse overheid gecertificeerd voor internationale reizen. Na de aanhouding is er contact geweest tussen de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) en de DMA. Dat heeft er toe geleid dat de Catherina weer kon vertrekken, maar met de mededeling dat ze niet mag terugkomen met meer dan twaalf passagiers.
'Het verhaal van een trainingsschip gaat niet meer op. De Denen pikken het niet meer, dat je vaart met twaalf gasten plus "special personnel"', vertelt Pieter Boot, eigenaar van de Catherina, die zelf op de Luciana in Deense wateren vaart. 'Het probleem is, dat de Denen onze schepen niet op de zwarte lijst van het Paris MOU zetten, want dan kan de vlagstaat of de eigenaar ertegen in het geweer komen. Misschien moeten we wel aansturen op een boete, zodat we iets kunnen doen.'
Volgens Boot resteert in Deense wateren weinig anders dan te kiezen voor kleine havens en laat binnenlopen. Hij verwijt de Nederlandse overheid, dat de chartervaart altijd een worst is voorgehouden. 'We kregen een internationaal certificaat, waarvoor we fortuinen in de schepen moesten investeren, maar nu lijkt het niet verder te komen dan nationaal varen in Deense of Duitse wateren. En dat, terwijl de Oostzee toch zo langzamerhand een EU-binnenwater is.'
Deze reis heeft hij met een kleine groep geen problemen, maar volgende week krijgt hij meer dan twaalf gasten. 'Dan moet ik er nog maar eens goed over nadenken of ik wel een grote haven aanloop. Want zo'n port state control kost je een dag en als ze je niet mogen, dan vinden ze altijd wel wat, desnoods iets om te repareren.'
BBZ kwaad
BBZ-directeur Jaap Baalbergen was dinsdag druk aan het bellen met het ministerie, 'want er moet in elk geval voor de rest van dit seizoen een oplossing komen'. Volgens hem is dit een politiek 'spel', dat niet over de rug van de schipper mag worden uitgevochten. 'Wij hebben een internationaal erkend certificaat en dat is niet ingetrokken, dus ik adviseer ieder die het mij vraagt gewoon naar Denemarken te gaan. De Denen moeten natuurlijk wel optreden, omdat gedogen hun bezwaren minder geloofwaardig maakt. Maar ze doen het voorzichtig, zonder boetes. Deden ze dat maar, want dan komt er iets op tafel waartegen we bezwaar kunnen maken.'
Al jaren bestaat onzekerheid over de certificering van traditionele zeilschepen. Tal van Europese landen, waaronder ook Denemarken en Duitsland, hebben eigen nationale veiligheidsvoorschriften voor hun zeilschepen. Om toch internationale reizen te kunnen maken, hadden tien Europese landen afgesproken elkaars nationale certificaten te accepteren. Denemarken en Duitsland hebben enige tijd geleden aangegeven dat ze van deze regeling af willen. Om toch de Baltische havens te kunnen blijven bezoeken, heeft de Nederlandse overheid afgelopen voorjaar besloten de Nederlandse schepen internationaal te certificeren volgens de SPS Code. De Denen geven door de recente aanhoudingen aan dat ze ook daar niet mee akkoord gaan. De BBZ vindt, dat Denemarken daardoor internationale afspraken en verdragen schendt en dat Nederlandse zeilschepen vrije toegang moeten hebben tot de Deense havens. Zij roept staatssecretaris Huizinga op de belangen van de Nederlandse schepen te verdedigen en het vrije verkeer tussen de landen te herstellen.
Huizinga aan zet
Eerder brak CDA'er Eddy van Hijum al een lans voor de zeilvloot. 'Op Europees niveau loopt al langer een discussie over de veiligheidsnormen voor traditionele zeilschepen. Volgens de Solasregels moeten alle passagiersschepen boven de 500 ton, die internationale reizen op zee maken, voldoen aan veiligheidseisen. Deze normen houden echter geen rekening met de specifieke kenmerken van historische zeezeilschepen, zoals de beperkte ruimte aan boord, de traditionele bouw, het beperkte aantal passagiers (dat bovendien meewerkt en goed is voorgelicht) en de verhoudingsgewijs hoge kosten. De veiligheidseisen voor cruiseschepen en veerboten worden op bureaucratische manier één op één van toepassing verklaard op deze traditionele schepen.'
Staatssecretaris Huizinga zou in september overleg hebben met de andere EU-lidstaten over het veiligheidscertificaat. Tevens zou Europarlementariër Corien Wortmann de kwestie bij de Europese Commissie aankaarten.